Trạng chết chúa cũng băng hà nghĩa là gì

Nguyễn Quỳnh (1677–1748) là một danh sĩ thời Lê–Trịnh (vua Lê Hiển Tông), từng đỗ Hương cống đề nghị còn gọi là Cống Quỳnh.

Bạn đang xem: Trạng chết chúa cũng băng hà nghĩa là gì

Ông nổi tiếng với sự trào lộng, hài hước tạo yêu cầu nhiều giai thoại bắt buộc trong dân gian vẫn thường gọi ông là Trạng Quỳnh dù ông không đỗ Trạng nguyên.Ông còn có tên Thưởng, hiệu Ôn Như, thụy Điệp Hiên, quê tại làng mạc Bột Thượng, làng Hoằng Lộc, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Thân sinh ông là ông Nguyễn Bổng và bà Nguyễn Thị Hương.Thuở nhỏ, ông học với ông nội và thân phụ (vốn là giám sinh ở Quốc Tử Giám). Năm 1696, Quỳnh thi đỗ Giải nguyên, nhưng đi thi Hội nhiều lần bị hỏng.Về sau, triều đình bổ nhậm ông có tác dụng giáo thụ những huyện Thạch Thất, Phúc Lộc (Sơn Tây), tiếp đến làm huấn đạo phủ Phụng Thiên ở gớm thành Thăng Long. Năm 1718, đỗ khoa Sỹ vọng được bổ có tác dụng tri phủ Thái Bình, rồi về có tác dụng Viên ngoại lang ở Bộ Lễ; sau bị giáng xuống chức Tu soạn ở Viện Hàn lâm.Tuy không đỗ cao, Quỳnh vẫn nổi tiếng là người học hành xuất sắc. Đương thời đã gồm câu “Nguyễn Quỳnh, Nguyễn Nham, thiên hạ vô tam”(nghĩa là thiên hạ không tồn tại người thứ tía giỏi như nhị ông).Sách “Nam Thiên lịch đại tư lược sử” đã nhận xét về ông: “... Nguyễn Quỳnh văn chương nổi tiếng ở đời, nói năng khiếp người, thạo quốc âm, giỏi hài hước...”.Tác phẩm còn lại của Nguyễn Quỳnh, gồm một số bài ký, văn tế mẹ, văn khóc em (vốn tài hoa, nhưng chết yều ở tuổi 14) và hai bài xích phú chép vào tập “Lịch triều danh phú”. Lịch triều danh phú là tuyển tập của các danh sĩ thời bấy giờ, tất cả đều đỗ đại khoa, chỉ tất cả hai người đỗ Hương cống là Nguyễn Quỳnh với Đặng Trần Côn.Do tính giải pháp trào phúng nên dân gian thường đồng hóa ông vào nhân vật Trạng Quỳnh - một ông Trạng dân gian nổi tiếng với tính trào lộng. Cùng những truyện về ông đã tạo ra một châm ngôn nổi tiếng mang đến đời sau: “Trạng chết thì Chúa cũng băng hà”.Có truyện viết rằng:Nổi tiếng là người thông thái, hiểu rộng, biết nhiều, nhưng Quỳnh ngán chuyện cử nghiệp. Mỗi lần triều đình mở khoa thi, nhiều người giục nam nhi lều chõng ứng thí, phái mạnh đều gạt phăng nói quý phái chuyện khác.Lần ấy, vị nể ý thầy học, lời khuyên nhủ của bạn bè dân làng, Quỳnh đành đi thi mang đến phải phép.

Xem thêm: Cách Cài Đặt Tối Ưu Hóa Card Màn Hình Amd Để Chơi Game Đẹp Mượt Không Giật Lag

Năm đó, công ty Chúa mừng sinh được nhỏ trai, các quan trường bèn nảy ra ý nịnh hót chúa, bàn nhau ra đề thì nói về điềm lành của đất nước.Đoán được ý ấy, Quỳnh nghĩ ra biện pháp làm một bài văn phải hàm được nhì nghĩa: bề ngoài, đọc lên nghe như lời ca ngợi công đức của Chúa với sự an vui của mọi người, nhưng ẩn ý của nó lại là một sự phủ định. Trong bài xích văn ấy gồm hai câu bao quát hiện trạng đất nước như sau:“ quan tiền tắc cổ, dân tắc cổ, đái hàm quan liêu Nghiêu Thuấn đưa ra dân”.(Nghĩa là: quan cũng theo phép xưa, dân cũng theo phép xưa, đội ơn quan, dân được sống đời Nghiêu Thuấn) cùng đối lại:“ Thượng ung tai, hạ ung tai, ỷ đầu lai Đường Ngu bỏ ra đức”.(nghĩa là: bên trên cũng vui thay, dưới cũng vui thay, dựa vào đám đầu lại tất cả đức độ thời Đường Ngu)Mới nghe đọc lần đầu, Chúa Trịnh đã khen:Hay quá! Xứng đáng mang đến giải nhất!Quan chủ khảo liền đứng lên tâu với Chúa:- Khải Chúa! Trong hai câu ấy, thần thấy gồm cái ẩn ý ko thuận.- quan lại thật đa nghi quá. Ca tụng công đức của Chúa như vậy mà liệu có còn gì khác không thuận?- Khải Chúa, cứ theo loại nghĩa chữ Hán thì nhì câu ấy đúng là tốt thật, nhưng Quỳnh là loại rạm nho, từng đã sử dụng chữ nghĩa chơi khâm nhiều người, và chắc hắn không bao giờ bằng lòng thứ văn chương một nghĩa. Theo sự hiểu biết cạn hẹp của thần, thì hai câu ấy xướng theo nghĩa đồng âm trực tiếp nghe ra ngại lắm, không dám đọc lên để chúa thưởng lãm.- Ta mang lại phép, quan cứ nói.- Khải Chúa, nếu vậy thì thần xin thưa. Nhì câu ấy tất cả dụng ý phỉ báng, táo bị cắn tợn. Nếu đọc theo kiểu nôm thì rõ là câu chửi tục.- Chửi tục không sao, đơn vị ngươi cứ trình diễn ta nghe thử!- Vậy thần xin mạo muội thưa: “Quan tắc cổ, dân tắc cổ” có nghĩa là “trên cũng câm, dưới cũng câm”, thưa tắc cổ là câm không dám nói đấy ạ! Còn “đái hàm quan tiền Ngiêu Thuấn đưa ra dân” tức là “đái vào hàm bọn quan dám bảo rằng dân bọn chúng đang sống dưới thời Nghiêu Thuấn”.- Nếu quả vậy thì Quỳnh láo lếu thật!- Khải Chúa, chưa hết đâu. Câu sau này còn hàm ý báng bổ tệ hại hơn. “Thượng ung tai, hạ ung tai” tất cả nghĩa là “đứa bên trên thối tai, đứa dưới cũng thối tai”, là cả trên dưới, ai ai cũng là một lũ điếc đấy ạ.

Xem thêm: Search Results For Game Bao Ve Can Cu Chien Thuat, Bảo Vệ Căn Cứ

Vày điếc hết cần không biết rằng “ỷ đâu lai Đường ngu đưa ra sĩ” nghĩa là “ỉa vào đầu lũ nha dám bảo rằng kẻ sĩ đang mở mặt giữa đời Đường Ngu”./.

Chuyên mục: Game Mobile